Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի

Հաղպատի վանքի կառույցներից է Սուրբ Աստվածածին եկեղեցին: 13-րդ դարում կառուցված այս եկեղեցին գտնվում է մեծ գավթի հյուսիսային և Համազասպի գավթի հարավ-արևմտյան կողմում: Արևելյան պատի հայերեն արձանագրության համաձայն՝ եկեղեցին կառուցել է հայազգի Դեսումյանց Հասան իշխանի դուստր Խաթունի միջոցներով ի հիշատակ Արցախից Հաղպատ եկած և այդտեղ վախճանված իր եղբայների: Իր կառուցողի պատվին հաճախ կոչվում է նաև Խաթունաշեն եկեղեցի: Արձանագրության մեջ գրված է նաև, որ իշխանուհի Խաթունի ամուսինը Գագա, Տավուշի, Գարդմանի և այդ կողմերի այլ բերդերի տեր Բլու Զաքարե Վահրամյանն էր:

Կապտավուն սրբատաշ բազալտից կառուցված եկեղեցին ունի արտաքուստ 4.7*3.5 մետր ուղղանկյուն մակերես, ներքուստ խաչաձև հորինվածք: Ներսի չորս անկյուններում բարձրացող սյուները վերևի մասում ձևավորում են կամարներ, որոնց վրա վեր է խոյանում կլոր թմբուկով գմբեթը: Մուտքը հարդարված է զարդաքանդակ ուղղանկյուն շրջանակով, կամարով և որմնասյուներով: